A resonancia magnética é unha tecnoloxía de imaxe non invasiva que produce imaxes anatómicas detalladas tridimensionais. A miúdo úsase para a detección, diagnóstico e seguimento de enfermidades. Está baseado nunha tecnoloxía sofisticada que excita e detecta o cambio na dirección do eixe de rotación dos protóns que se atopan na auga que forma os tecidos vivos.
Como funciona a resonancia magnética?
As resonancias magnéticas empregan poderosos imáns que producen un forte campo magnético que obriga aos protóns do corpo a aliñarse con ese campo. Cando unha corrente de radiofrecuencia é impulsada a través do paciente, os protóns son estimulados e saen do equilibrio, esforzándose contra a atracción do campo magnético. Cando o campo de radiofrecuencia está desactivado, os sensores de resonancia magnética son capaces de detectar a enerxía liberada a medida que os protóns realiñan co campo magnético. O tempo que tardan os protóns en aliñarse co campo magnético, así como a cantidade de enerxía liberada, cambia dependendo do medio ambiente e da natureza química das moléculas. Os médicos son capaces de distinguir entre varios tipos de tecidos en función destas propiedades magnéticas.
Para obter unha imaxe de resonancia magnética, un paciente colócase dentro dun imán grande e debe permanecer moi quieto durante o proceso de imaxe para non desenfocar a imaxe. Os axentes de contraste (que moitas veces conteñen o elemento gadolinio) pódense administrar a un paciente por vía intravenosa antes ou durante a resonancia magnética para aumentar a velocidade á que os protóns se realicen co campo magnético. Canto máis rápido se realicen os protóns, máis brillante será a imaxe.
Que tipos de imáns usan as resonancias magnéticas?
Os sistemas de resonancia magnética utilizan tres tipos básicos de imáns:
-Os imáns resistivos están feitos de moitas bobinas de arame enroladas arredor dun cilindro polo que se fai pasar unha corrente eléctrica. Isto xera un campo magnético. Cando se apaga a electricidade, o campo magnético morre. Estes imáns teñen un custo de fabricación máis baixo que un imán superconductor (ver máis abaixo), pero necesitan grandes cantidades de electricidade para funcionar debido á resistencia natural do fío. A electricidade pode ser cara cando se necesitan imáns de maior potencia.
-Un imán permanente é só iso... permanente. O campo magnético está sempre aí e sempre con toda a súa forza. Polo tanto, non custa nada manter o campo. Un gran inconveniente é que estes imáns son extremadamente pesados: ás veces moitas, moitas toneladas. Algúns campos fortes necesitarían imáns tan pesados que serían difíciles de construír.
-Os imáns superconductores son, con diferenza, os máis utilizados nas resonancias magnéticas. Os imáns supercondutores son algo similares aos imáns resistivos: as bobinas de fío cunha corrente eléctrica que pasa crean o campo magnético. A diferenza importante é que nun imán superconductor o fío está continuamente bañado en helio líquido (a 452,4 graos baixo cero). Este frío case inimaxinable fai caer a resistencia do cable a cero, o que reduce drasticamente a necesidade de electricidade do sistema e o seu funcionamento é moito máis económico.
Tipos de imáns
O deseño da resonancia magnética vén determinado esencialmente polo tipo e formato do imán principal, é dicir, pechado, tipo túnel ou aberto.
Os imáns máis utilizados son os electroimáns supercondutores. Estes consisten nunha bobina que se fixo supercondutora por refrixeración líquida de helio. Producen campos magnéticos fortes e homoxéneos, pero son caros e requiren un mantemento regular (é dicir, recargar o tanque de helio).
En caso de perda de supercondutividade, a enerxía eléctrica disípase en forma de calor. Este quentamento provoca unha rápida evaporación do helio líquido que se transforma nun volume moi elevado de helio gasoso (quench). Para evitar queimaduras térmicas e asfixia, os imáns supercondutores contan con sistemas de seguridade: tubos de evacuación de gases, vixilancia da porcentaxe de osíxeno e da temperatura no interior da sala de resonancia magnética, abertura da porta cara ao exterior (sobrepresión dentro da sala).
Os imáns supercondutores funcionan continuamente. Para limitar as limitacións de instalación do imán, o dispositivo ten un sistema de blindaxe que é pasivo (metálico) ou activo (unha bobina supercondutora exterior cuxo campo se opón ao da bobina interna) para reducir a intensidade do campo parásito.
A resonancia magnética de campo baixo tamén usa:
-Electroimáns resistivos, máis baratos e máis fáciles de manter que os imáns superconductores. Estes son moito menos potentes, usan máis enerxía e requiren un sistema de refrixeración.
-Imáns permanentes, de distintos formatos, compostos por compoñentes metálicos ferromagnéticos. Aínda que teñen a vantaxe de ser económicos e fáciles de manter, son moi pesados e débil en intensidade.
Para obter o campo magnético máis homoxéneo, o imán debe estar finamente afinado (“shimming”), ben de forma pasiva, utilizando pezas de metal móbiles, ou activamente, utilizando pequenas bobinas electromagnéticas distribuídas dentro do imán.
Características do imán principal
As principais características dun imán son:
-Tipo (electroimáns supercondutores ou resistivos, imáns permanentes)
-Forza do campo producido, medida en Tesla (T). Na práctica clínica actual, isto varía de 0,2 a 3,0 T. Na investigación utilízanse imáns con forzas de 7 T ou mesmo de 11 T ou máis.
-Homoxeneidade